Tán sỏi thận ống mềm

Tán sỏi thận ống mềm là kỹ thuật hiện đại, ít xâm hại trong điều trị bệnh lý sỏi đường tiết niệu. Tán sỏi ống mềm là kỹ thuật được thực hiện bằng việc đưa ống soi mềm qua đường tiểu lên niệu quản – bể thận, vào các đài thận và tán vụn sỏi… Kỹ thuật này giúp bảo tồn tối đa chức năng thận và giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.

Ngày nay, cùng với sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật, những cải tiến về dụng cụ phẫu thuật nội soi giúp cho các nhà phẫu thuật niệu khoa có thêm nhiều lựa chọn trong việc điều trị bệnh lý sỏi đường tiết niệu. Nổi bật trong vài năm qua đó là sự phát triển của phẫu thuật ít xâm hại trong điều trị sỏi tiết niệu như: Tán sỏi thận qua da đường hầm nhỏ dẫn đường bằng siêu âm; tán sỏi thận ống mềm; tán sỏi ngoài cơ thể… Trong đó kỹ thuật nội soi ngược dòng qua đường niệu đạo ( Tán sỏi niệu quản ngược dòng, tán sỏi ống mềm ) đang ngày càng chiếm nhiều ưu thế hơn. Với việc ứng dụng ống soi mềm, việc điều trị sỏi thận, sỏi niệu quản đoạn cao đã có thêm một lựa chọn ít xâm lấn, thay thế mổ mở. 

Ống soi niệu quản mềm

Chỉ định tán sỏi ống mềm

+ Sỏi đài bể thận ≤ 3cm đơn thuần, phối hợp, 1 – nhiều viên

Hình ảnh sỏi bể thận T đơn thuần, chỉ định tán sỏi ống mềm

+ Sỏi đài thận nhỏ hoặc ở vị trí khó tiếp cận PCNL, ESWL

Sỏi thận đài dưới gây kẹt cổ đài, ứ nước đài đưới thận T

+ Sỏi thận sót, tái phát sau PT mở, TSNS, PCNL, ESWL

+ Sỏi niệu quản trên di chuyển trong thận sau tán sỏi nội soi ngược dòng bằng ống cứng, ống bán cứng

+ Sỏi niệu quản trên di chuyển vào thận trong phẫu thuật nội soi sau phúc mạc lấy sỏi

+ Sử dụng ống soi mềm phối hợp trong trường hợp PCNL khó tiếp cận hoặc trong trường hợp mở bể thận kết hợp ống soi mềm lấy sạch sỏi.

+ Sỏi niệu quản đoạn cao chỉ định tán sỏi bằng ống soi mềm một thì. 

Sỏi thận kèm sỏi niệu quản đoạn cao, chỉ định tán sỏi ống mềm một thì

Chống chỉ định tán sỏi ống mềm

+ Hẹp, gấp khúc NQ, dị dạng thận NQ không đặt được máy nội soi

+ Sỏi đài bể thận > 3cm

+ Sỏi đài dưới với góc LIP < 30º, IL >3cm và IW < 5mm

+ NKTN chưa điều trị, thận ứ nước mất chức năng  

+ Các chống chỉ định về gây mê hồi sức

Chuẩn bị dụng cụ, phương tiện

+ Dàn máy NSTN: Màn hình, camera, nguồn sáng …

+ Máy tán sỏi Holmium Laser 

+ Dây dẫn Laser nhỏ kt 200µm

+ Ống soi NQ bán cứng 6º, đk 7,5/8,9Fr.

+ Ống soi NQ mềm  SemiFlex 7Fr/ gập góc 210º 2 hướng

+ Ống nòng niệu quản Sheath 12Fr/9Fr – 45cm

+ Rọ lấy sỏi Nitinol 2,6Fr

+ Dây dẫn đường PTFE, vằn 0,035 đầu thẳng và cong

+ Catheter NQ. Ống thông JJ 6 – 7Fr

Chuẩn bị bệnh nhân

1. Chuẩn bị Bilan trước mổ

+ Chuẩn bị đầy đủ Bilan mổ ( Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi; xét nghiệm sinh hóa máu; xét nghiệm nhóm máu ABO-Rh; Xét nghiệm đông máu cơ bản: PT, APTT, Fib; xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu; Xét nghiệm HIV, HBsAg, anti HCV; X-quang tim phổi; điện tim thường; siêu âm hệ tiết niệu; Xquang hệ tiết niệu; CLVT hệ tiết niệu; các xét nghiệm cần thiết khác khi có bất thường ) , UIV

+ CLVT đa dãy dựng hình hệ TN đánh giá hình thái, CN thận 2 bên, tương quan ĐBT với hình thái, vị trí, kích thước sỏi

+ Xác định bệnh lý thận đi kèm

+ Điều trị tích cực nhiễm khuẩn tiết niệu

+ Điều trị các bệnh lý nền, bệnh lý phối hợp: Tăng huyết áp, đái tháo đường…

2. Giải thích tình trạng bệnh, phương pháp mổ

– Giải thích kỹ cho bệnh nhân và gia đình người bệnh về tình trạng bệnh, phương pháp phẫu thuật, các nguy cơ có thể xảy ra trước trong và sau mổ

– Hướng dẫn bệnh nhân và gia đình ký cam kết phẫu thuật

3. Qui trình mổ tán sỏi ống mềm

–  Gây mê toàn thân NKQ, BN nằm ngửa tư thế sản khoa

–  Soi BQ rút JJ, soi NQ – BT đánh giá NQ, đặt guide wire ĐBT

–  Đặt Sheath 12Fr vào NQ lên ĐBT trượt đồng trục guide wire 

Đặt ống soi mềm qua Sheath

–  Rút guide wire, nòng Sheath, đưa ống mềm nội coi qua Sheath lên ĐBT

–  Xác định vị trí, số lượng kích thước sỏi và liên quan với ĐBT

–  Nếu không đặt được Sheath NQ chít hẹp, gấp khúc, chỉ định đặt ống mềm nội soi trực tiếp. Nếu không được sẽ chuyển phương pháp điều trị khác

–  Tán sỏi thận bằng Holmium Laser 80W thành mảnh nhỏ 

–  Bơm rửa lấy mảnh sỏi, rọ Nitinol lấy sỏi. Kiểm tra sạch sỏi

–  Rút ống soi mềm, đặt JJ ngược dòng, Foley NĐ

4. Theo dõi trong mổ và sau mổ

– Theo dõi tình trạng bụng, toàn thân

– Phát hiện sớm tổn thương NQ – ĐBT

– Theo dõi số lượng, màu sắc NT qua Sheath, thông NĐ

– Phát hiện sớm BC chảy máu, NKTN

– Rút thông niệu đạo sau mổ 1 – 2 ngày, ra viên

– Chụp XQ sau mổ 1 – 2 ngày, xác định tỷ lệ sạch sỏi sớm SFR: không còn mảnh sỏi ≥ 4mm

– Khám lại sau 2 – 4 tuần đánh giá tỷ lệ sạch sỏi, rút JJ     

VIDEO Tán sỏi thận bằng ống soi mềm

Ca mổ được thực hiện tại Bệnh viện E Trung Ương

Kết luận

Tán sỏi thận nội soi bằng ống soi mềm ( tán sỏi thận ống mềm ) là phương pháp hiện đại, ít xâm hại, bảo tồn tối đa chức năng thận. Với phương pháp nội soi thận bằng ống soi mềm, người bệnh sẽ không có vết mổ – mọi thao tác được thực hiện qua đường tự nhiên. Người bệnh sẽ nhanh chóng hồi phục, giữ được tối đa chức năng thận. Tuy nhiên hiện nay phương pháp nội soi thận bằng ống soi mềm còn có chi phí khá cao so với các phương pháp khác. Nội soi mềm sẽ là xu hướng của tương lai và sẽ được chỉ định rộng rãi hơn, thường quy hơn giúp mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe cho người bệnh. 

Xem thêm:

– Những phương pháp điều trị sỏi tiết niệu

– Phương pháp tán sỏi nội soi qua đường niệu đạo

– Tán sỏi thận qua da đường hầm nhỏ – mini PCNL

– Tán sỏi ngoài cơ thể

– Tán sỏi nội soi ngược dòng

– Hướng dẫn điều trị ngoại khoa sỏi tiết niệu